Laz Enstitüsü, ilk Lazca gazete olan Mç’ita Murutsxi’nin (Kızıl Yıldız) 1929’da Sovyetler Birliği içinde özerk bir cumhuriyet olan Abhazya’da yayınlandığı ilk tarih ve Kazım Koyuncu’nun doğum günü olması nedeniyle 7 Kasım’ı Lazca Dil Günü ilan etti.
Laz dili ve kültürünün yaşatılması amacıyla 2013 yılında kurulan Laz Enstitüsü, 7 Kasım’ı Lazca Dil Günü olarak ilan etti. Dünyada yok olma tehlikesi altında olan diller arasında yer alan Lazcanın korunması, yaşatılması ve bu konuda farkındalık oluşturulması amacıyla belirlenen gün kapsamında çeşitli etkinlikler planlanıyor.
NEDEN 7 KASIM?
Türkiye’de Laz dilinin ve kültürünün yaşatılması yönünde çalışmalar 1990’lı yıllarda başladı. İlk Laz kültür dergisi olan OGNİ (duy, anla) 1993 yılının Kasım ayında yayın hayatına başladı. Ama daha da öncesi ilk Lazca gazete olan Mç’ita Murutsxi (Kızıl Yıldız) İskender Tzitaşi ve arkadaşları tarafından 7 Kasım 1929’da Sovyetler Birliği içinde özerk bir cumhuriyet olan Abhazya’da yayınlandı. Tamamı Lazca olan ve Latin harfleriyle hazırlanan gazete, Lazca okur yazarlığının artırılması ve Lazcanın yazılı bir dil haline gelmesini amaç ediniyordu. 7 Kasım’ın başka bir açıdan önemi de Laz müzisyen Kazım Koyuncu’nun doğum günü olması. Lazcanın Türkiye’de tanınması ve sevilmesine büyük katkısı olan Kazım Koyuncu, Laz gençleri tarafından da çok sevilen ve örnek alınan bir kişiliktir. Bütün bu özellikler bir araya geldiğinde simgesel olarak 7 Kasım’ın Lazca Dil Günü olarak belirlenmesi ve kutlanması bir değere işaret etmektedir.
BÜTÜN OKLAR 7 KASIM’I GÖSTERDİ
Lazca Dil Günü için yapılan birebir görüşmeler ve sosyal medya üzerinden yapılan fikir alışverişi 7 Kasım’ı işaret etti. Bunun üzerine ortak mutabakat sonucu bu tarih belirlendi. Her yıl çeşitli etkinliklerle kutlanması planlanan Lazca Dil Günü, Lazca ve bütün tehlike altındaki diller için farkındalık oluşturulmasına yararlı olmayı amaçlıyor.
7 KASIM 2021’DE İLK LAZCA DİL GÜNÜ KUTLANDI
İlk Lazca Dil Günü kutlaması bu yıl 7 Kasım’da gerçekleşti. Zoom üzerinden yapılan etkinliğe yurtiçi ve dışından Lazca üretimleri olan çok sayıda sanatçı, yazar, şair ve aktivistin yanısıra, Laz Kültür ve Dayanışma Derneği, Tehlike Altındaki Diller Ağı bileşenlerinden İstanbul Kafkas Kültür Derneği, Zaza-Der, Hemşin Kültürünü Araştırma ve Yaşatma Derneği-HADİG temsilcileri katıldı. Lazca şiirlerin okunduğu, Lazca şarkıların söylendiği etkinlikte Lazcanın güncel durumu üzerine konuşmalar yapıldı.